Lịch sử hình thành xã Cương Gián

Từ xưa, vùng đất này gồm các làng: Làng Bình Thọ, làng Yên Ninh và làng Trại thuộc Động Gián; Làng Thượng, làng Tiền, làng Rửa thuộc vùng Cương Gián. Vào thập kỷ 70. 80 của thế kỉ XVIII, làng Yên Ninh bị cuốn trôi bởi trận lụt khủng khiếp. Cũng vào khoảng thời gian đó, có một chiếc tàu chở hàng của chúa Trịnh bị bão trôi dạt vào bờ ( năm 1750). Nghi ngờ dân làng Rửa tham gia vụ này, nhà Chúa có ý sẽ trị tội cả làng nên người dân phải chạy trốn vào xã Lý Hòa (thuộc Quảng Bình ngày nay). Vì thế chỉ còn lại 4 làng: Làng Thượng, làng Tiền, làng Bình Thọ, làng Động Gián. Năm Minh Mệnh thứ 12 (1831), xã Cương Gián thành lập gồm thôn Thượng Hiền và thôn Tiền, xã Động Gián thành lập gồm thôn Nghi Lộc và Đồng Kèn. Làng Bình Thọ là một thôn độc lập Đến đầu năm 1946, thực hiện chỉ thị của cấp trên: huyện đã cho sát nhập 2 xã Cương Gián và xã Động Gián thành xã Song Gián. Đến năm 1953 xã Song Gián được đổi thành xã Xuân Song. Từ ngày 25/10/1972 chủ trương của trên đổi xã Xuân Song thành xã Cương Gián cho đến nay. Từ đó lấy ngày 25/10/1972 làm ngày thành lập xã Cương Gián.